نگاهی به نهضت تعاونی اثر فوکه

نگاهی به نهضت تعاونی اثر فوکه   

همه برای یکی  یکی برای همه   

بالایی شعار اروئاییان بوده زمانی که نهضت تعاونی را میخواستند راه اندازی کنند  

وحتی زنان را درفعالیتهای اجتماعی شرکت دادند کی؟ 

انگلستان به سال ۱۸۸۴ 

حال اکنون میگوییم ما : 

همه فدای یکی  یکی فدای همه  

قضاوت با شماست   

همه جا منافع جمعی حرف اول ومیزند اما اینجا درکشور من  

منافع فردی حرف میزنه 

تعاون -تعاون -تعاون- برای چیست؟

درادامه مقاله آماده بنده را از نظر بگذرانید اگر حوصله دارید

نگاهی به نهضت تعاونی اثر فوکه

مقدمه

خوشبخت کسی است که برفکر زمان خویش اثر ونشان بگذارد.دکتر ژرژوفو که کسی است که فرضیه تعاونی را با خاتم خود مهر زده است .

دکتر فوکه کتاب مقام انسان در موسسات تعاونی ومقام موسسات تعاونی در اقتصاد را منتشر کرده نگاه او بر مسایل تعاونی مانند نگاه یک نفر پزشک است .نگاهی قابل ستایش که که نظر علاقه مند ترین مردم را با عمیق ترین بی نظری وبی طرفی درهم می آمیزدوعلاقه مندی خود را برای رسیدن به مقصود معجزه اسا ثابت می کند.

تشخیص او درهم وبرهمی وپیچیدگی موضوعات را اشکار میسازدواو برای این پیچیدگی ها ذوق دارد وبه آن احترام می گذاردونسبت به آن کنجکاو است.

حرفها وراهکارهایش به سبب تمرکز فکری وتجربیات که درخود انباشته در واقع اثری بزرگ است.[1]

- محرک نهضت تعاونی [2]

از نهضت تعاونی باید به عنوان اسباب وآلتی برای خودخواهی های کودکانه استفاده شود زیرا چنانچه سهم تعاون را در اقتصاد عمومی اندازه بگیریم وسهمی را که تعاون اکنون بدست آورده است وسهمی را که ممکن است درآینده بدست آورد ارزیابی کنیم باید متواضع باشیم .

اما اگر به نفشی که تعاون می تواند وباید به عنوان ارزش تمدن ایفا کند آگاه باشیم در این صورت باید از ماموریتی که بعهده گرفته ایم بر خود ببالیم واین خود بالیدن باید پشتیبان کار ما باشد.

- مقام تعاون دراقتصادودر زندگی اجتماعی

عموما تعاون ؛افراد جدا ومجزا را جمع نمی کند بلکه واحدهای کوچک را که غالبا واحدهای خانوادگی می باشند با هم مجتمع می سازد.

این واحدهای کوچک مانند خود شرکت های تعاونی مجموعه ای از واحدهای اقتصادی وواحدهای اجتماعی می باشند.

- سخنان فوکوبا عنوان تعاون دراقتصادودر زندگی اجتماعی

سوداگری وبازرگانی ؛جای کسب دوره گردی را می گیرد وبه جای بازارهای ابتدایی بازارهای مکاره بزرگ پیدا می شود.شهرهای بازرگانی در چهارراه های جاده ها ترقی وتوسعه می یابدومراکز تجاری بازرگانان دریا نورددر بندرهای آباد جاده ها ترقی وتوسعه می یابد ومراکز تجاری بازرگانان دریا نورددربندر های آبادجاده های دریایی پدیدار می گردد.اقتصاد بازرگانی بوجود می آید وتوازن اقتصادی واجتماعی روستاها را برهم می زند.[3]

- پیشگامان با انصاف راچدیل ورهبران آنها

دکه کوچک شرکت پیشگامان با انصاف راچدیل در۲۱دسامبر۱۸۸۴به کار خودآغاز کردودر سال ۱۹۳۱با کمک اتحادیه ی تعاونی انگلستان این دکه کوچک به وضع اولیه خود درآمد وبه نام موزه ی تعاون گشایش یافت.شارل ژید درباره ی گشایش این موزه در۲۸مارس همان سال چنین نوشت:

هر مذهبی دارای افسانه مقدسات وزیارتگاهای خود می باشد ونمی توان از انها چشم پوشی کرد.تعاون هم این گونه است زیرا تعاون یک مذهب است. تعاون نیز دارای ۲۸حواری مخصوص به خود می باشد وکه آنان ماهیگیر نبودند بلکه از پارچه بافان بودند . تعاون دارای موزه هم خواهد شد ودرآن اثار ویادگاری های ان را به معرض تماشا خواهند گذاشت وصفوف زواری که به رم می روند – از کشورهای مختلف جهان به زیارت این موزه خواهند رفت وبه احترام بزرگترین شاهکاری که به دست کارگران ساخته وپرداخته شده است  دست بر سینه خواهند ایستاد وشاید هم زانو بر زمین زنند......

تعداد زیادی از شرکت های تعاونی یادر انگلستان یادر اکوس ودر سایر کشورها پیش از سال ۱۸۴۴تاسیس شده بودند.قدیمی ترین این شرکت ها درسال ۱۹۴۴به سن ۱۳۲سالگی رسیده بودند.

به وسیله اسناد ومدارک معلوم شده که کارگران (وولویس)و(کارگران شاتهام)دست کم از سال ۱۷۶۰دارای آثار مخصوص به خود بودند.درهمان زمان یعنی در سال ۱۷۶۰پارچه بافانی که درخانه گارگاههای پارچه بافی که خودرا مشترکا خریداری کردند ...ودر سال ۱۷۶۹پارچه بافان مذکور فعالیت های تعاونی خود را گسترش دادند ومواد خوراکی را به طور مشترک خریداری کردند.

شرکت خوار وبار گوان هم که توسط پارچه بافان ۱۷۷۷بوجود آمد موجودیت مستقل خود را تا سال ۱۹۰۹حفظ کرد ودراین سال جزو  کینیگ بارت سوسایتی شهر گلاسکو گردید.

این شرکتهای تعاونی مانند شرکت های تعاونی دیگر که درسالهای بعد تا حدودسال ۱۸۲۵ تاسیس شدند که پاسخگوی نیاز لزوم مبارزه علیه گرانی زندگی وتقلب در مواد غذایی بودند.این شرکتها روح اجتماعی واشتراکی را در طبقات مردم ایجاد می کردندواحساسات کمک متقابل وبرادری را پرورش می دادند ولی هیچ گونه برنامه کلی برای تحول اجتماعی نداشتند.[4]

- فکر تعاون

فکر تعاون تنهاوسایل از بین بردن مناقشات اقتصادی وبازرگانی را فراهم نمی کند؛بلکه مقدمات از بین بردن اختلافات سیاسی ونظامی را هم تهیه می بیند.هوس وارزوی دانشمندان اقتصادی مکتب ازادی ومکتب منچستر چنین بود .این دانشمندان اقتصادی حکومت مبادله آزاد را اعلام داشته بودند ویکی بعد از دیگری حکومت صلح را نیز اعلان کرده بودند اما همه انان از این هدف دور می شدند ...لذا مکتب دیگری آن هم درنزدیکی منچستر بوجود آمد وهمان ارزوی متحد ساختن مردان صاحب اراده را در سراسر جهان دنبال کرد ودر هر جا که بازرگانان بزرگ منچستر با شکست مواجه می شدنددر عوض کارگران ساده وناچیز راچدیل کامیاب وپیروز می شدند.

اتحادیه تعاونی بین الملل یعنی خلف این کارگران که اینک پا به عرصه وجود گذاشته است دارای پرچمی با هفت رنگ منشور می باشدبر پرچم اتحادیه تعاونی بین المللی به نشانه برادری دو دست که یکدیگر را می فشارند نقش گردیده است .

- مصرف کننده وسود عمومی[5]

مساله تعاون مساله ای است پیچیده وسردرگم ؛مساله ای استاقتصادی ودر عین حال اجتماعی واخلاقی .

دانشمندان اقتصادهرگاه بخواهند درحدود نظام فکری خود بیندیشند؛نهضت تعاونی را چیز دیگری جز مجموعه ای از موسسات مالی واقتصادی نخواهند دانست .

دورنمای اجتماعی واخلاقی شرکت های تعاونی از دید انان می گریزد ودر زبان ومحاوره ی خاص خود اصطلاحی برای بیان وتعریف دورنمای مذکور ندارند.

شارل ژید که تدریس اقتصاد سیاسی را برعهده دارد؛توانست با تسلط ومهارت بی نظیری ارزش های اخلاقی را که بر فکرش سیطره داشت داخل زبان وقاموس همکاران خود کند .بدین ترتیب شارل ژید عنوان ومفهوم مصرف کننده را که مفهوم مرد اقتصادی عریانتر ومعنوی تر بود از دانشمندان اقتصادی آزادیخواه بعاریت گرفت ومصرف کننده را وارد زندگی اجتماعی واخلاقی کردوبرای او مزایاومعایب وحقوق وتکالیفی قایل شد.به عقیده او مصرف کننده دیگر یک اصطلاح اقتصادی نیست ؛اصطلاح مصرف کننده باید کاملا نمایشگر انسان واقعی یعنی انسان اجتماعی باشد....

- آزادی زن برای فعالیت تعاونی (سخنرانی ۲مه  ۱۹۳۸مربوط به حق رای زنان درژنو ایراد شد-فوکه)[6]

خانم ها؛

غالب شما در انجمن مربوط به حق رای زنان که ما را امشب دراینجا گرد هم جمع کرده است عضویت دارید .با این عضویت شما دادید که دیگر حاضر نیستیدکه فعالیت زنان تنها محدود به امور خانه داری باشد.

شما خواستارید که به زنان هم حق داده شود که درجریان کارهای دولتی وارد شده ومانند مردان درزندگی اجتماعی شرکت داشته باشند.کانون خانواده از یک طرف وشهر از طرف دیگر دوقطبی هستند که مورد علاقه شما بوده وفکر شما را به خود مشغول می دارند.اندیشه های شما بین این دوقطب پراکنده اند.

... من تلاش می کنم تا شما را متقاید وقانع سازم که فاصله ای را که فعالیت زن در خانواده موجب می شود تا او از شرکت در زندگی شهری جدا بماند؛می تواند ومی باید به وسیله ی یک فعالیت سوم پر شود :وآن فعالیت سوم فعالیت تعاونی است .

باید دانست که فعالیت تعاونی دارای دو جنبه ودورنمااست :جنبه ودورنمای خانوادگی که همان دنباله ی فعالیت خانه داری است وجنبه شهری که از نظر ارزش آموزشی خودبه منزله ی تهیه مقدمه وزمینه فعالیت اجتماعی است که بدون شک موثرترین عامل تهیه وآماده ساختن زن درجهت زندگی عمومی خواهد بود.

- یکی برای همه همه برای یکی[7]

بدبختی بزرگ تعاون در این است که پر بهاترین خدمت را انجام می دهد در حالی که اثر خدمتش چنانکه باید وشاید هویدا واشکار نیست .

درنظر بسیاری از اشخاص تعاون تنها متضمن یک سود اقتصادی است وچیز دیگری نمی باشد .بسیاری از شرکای تعاونی حتی وفادارترین آنان ؛شرکت متعلق به خودشان را تنها یک موسسه اقتصادی شرافتمندودرستکار می دانندکه برای خدمت به آنها تشکیل شده است .بدیهی است ؛همین خود نخستین درجه آموزشی است که تعاون به مردم داده ولی نباید آخرین درجه باشد .

دومین درجه آموزش تعاونی هنگامی عملی می شود که اعضای تعاونی احساس کنندکه بوسیله رشته های اخلاقی  با هم متحد وپیوسته اندوهنگامی به این درجه دست می یابیم که احساس تعلق داشتن به یک خانواده بزرگ مفهوم مسوولیت های مشترک را دربین اعضای تعاونی بیدار وآشکار ساخته باشد .در چنین صورتی شعار تعاونی :یکی برای همه وهمه برای یکی :برای اعضای تعاونی شعاری زنده وعملی می شود .

غالب اوقات شعارها بر اثر تکرار شدن ومرتب درج شدن درنوشته ها قدرت خود را از دست میدهند مانند سکه های پول که درنتیجهکثرت استعمال برجستگی خود را از دست میدهد .واقعا بدبختی است اگر چنین سرنوشتی دامنگیر شعار ما شود .زیرا شعار ما ضمن این دواصطلاح دو دورنمای اخلاق وفضیلت تعاونی را که مکمل یکدیگرمی باشددران واحد جلوه می دهد یکی برای همه یعنی تلاش شخصی ومسوولیت هر نفر برای اقدام مشترک . وهمه برای یکی  یعنی همبستگی وهمدردی که برکات آن نصیب هر فرد می شود در صورتی که تلاش همه با یکدیگر متحد ومجتمع شود.

سخن پایان(بخاطر یک تمدن تعاونی):[8]

ازآزمایشات دشواری که در حال حاضر بشر با آنها دست به گریبان شده است ؛تمدنی پیروز وسربلند بدر نخواهد آمد ؛مگر اینکه در اروپا وجهان فردا ملت ها به یکدیگر دست اتحاد بدهند ودر راه مصلحت مشترک وبرای گسترش آزاد اقتصاد وفرهنگ خود نسبت به یکدیگر اطمینان متقابل پیدا کنندومگر اینکه در هر ملت به تقلید از روش شرکت های تعاونی سازمان لازم برای منافع عالی دسته جمعی از وجود فرد بهره برداری نامشروع نکند بلکه فرد را از قید وبند نجات بخشد.

---

[1] نگاهی به نهضت تعاونی ؛نشریه شماره ۳۲سازمان مرکزی تعاون کشور(نخست وزیری)دکتر فوکه

[2] نگاهی به نهضت تعاونی دکتر فوکه –ص ۸

[3] نگاهی به نهضت تعاونی دکتر فوکه –ص ۱۱

[4] نگاهی به نهضت تعاونی دکتر فوکه؛پیشگامان با انصاف راچدیل ورهبران آن

[5] نگاهی به نهضت تعاونی دکتر فوکه ص ۷۴

[6] آزادی زن برای فعالیت تعاونی :نگاهی به نهضت تعاونی /فوکه ص  ۱۰۶

[7] نگاهی به نهضت تعاونی /فوکه ص  150

[8] لاکو پراسیون-بال-۱۰ فوریه ۱۹۴۰ از کتاب نگاهی به نهضت تعاونی ص ۱۵۳